تانک نیتروژن (تانک ازت)
ضرورتی در بیوتکنولوژی و صنایع وابسته
تانک نیتروژن یا تانک ازت جهت انتقال ازت (نیتروژن) و یا نگهداری نمونه در دمای -196 درجه سانتی گراد استفاده میشود. دولایه بدنه آلومینیومی و وجود خلا میان این دولایه که مانند عایق عمل کرده و باعث جلوگیری از اتلاف انرژی میشود. حجم آن با توجه به اندازه و میزان نمونه میتواند متفاوت باشد، تانک های بزرگتر جهت نگهداری نمونه و تانک های کوچکتر به منظور انتقال مورد استفاده قرار میگیرند.
امروزه از این مخازن جهت مصارف دیگری همچون درمان ضایعات پوستی ، انجماد و حمل مواد غذایی، انتقال خون و … استفاده میگردد.
تانک ازت یا نیتروژن به سه شکل تانک نیتروژن رک دار، تانک نیتروژن کنیستر دار و تانک نیتروژن پرتابل وجود دارد. تانک های رک دار برای نگهداری تعداد بالای نمونه و در حجم های بالای 40 لیتر وجود دارند. تانک های کنیستر دار در مراکز درمان ناباروری و برای فریز و نگهداری نمونه های اسپرم و تخمک کاربرد دارند و تانک های پرتابل برای انتقال ازت به تانک های بزرگتر مورد استفاده قرار میگیرند.
حجم 1 تا 65 لیتر برای مصارف آزمایشگاهی و حجم بالای 65 برا ی مصارف صنعتی کاربرد دارد. استفاده از این مخازن در صنایع داروسازی، پزشکی و مراکز تحقیقاتی بسیار حائز اهمیت است و در صورتی که این مخازن از کیفیت بالایی برخوردار نباشند موجب آسیب به نمونه، کاهش عملکرد و هدر رفت میزان بالایی هزینه و زمان میشود. با قرار گرفتن نیتروژن در معرض هوا به سرعت تبخیر میشود به همین دلیل باید از مخازنی با درب محکم و میزان هدر رفت بسیار کم استفاده کرد.
کاربردهای تانک نیتروژن
- داروسازی
- پزشکی
- مراکز تحقیقاتی
چند مورد از دیگر کاربردهای تانک ازت عبارت اند از:
- بی حسی موضعی بافت
- نگهداری اسپرم و تخمک و جنین
- بیرون کشیدن بافت های ناسالم بدن
- ایجاد سرما در راکتورها
- نگهداری اعضای بدن پیوندی
نحوه حفظ و نگهداری تانک ازت اهمیت بالایی در میزان عمر مفید آن دارد. به همین دلیل برای استفاده بهینه از آن باید به مواردی از جمله، نگهداری آن در مکان خلوت، نگهداری به صورت عمودی، نگهداری روی قطعه یا پایه ی چوبی به جهت جلوگیری از آسیب به کف تانک، دور نگه داشتن بدنه از اجسام تیز و نگهداری در مکان هایی با تهویه مطبوع و مناسب توجه نمود.
نکات ایمنی استفاده از تانک ازت:
- استفاده از ماسک، دستکش و لباس های مخصوص و دور نه داشتن نواحی پوشیده نشده از برخورد مستقیم با نیتروژن
- عدم استنشاق بخار نیتروژن
- بررسی سطح نیتروژن مایع